Η ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής & Υπερκινητικότητας) αναφέρεται σε άναπτυξιακή διαταραχή γενετικής και νευρολογικής κυρίως αιτιολογίας, η οποία εμφανίζεται κατά τη νηπιακή ηλικία, επιμένει στο χρόνο και στις διαφορετικές περιβαλλοντικές συνθήκες και δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας σοβαρής αισθητηριακής βλάβης, καθυστέρησης στη γλωσσική ανάπτυξη, αυτισμού ή παιδικής ψύχωσης (Barkley, 1998). 

Ένα παιδί με ΔΕΠΥ μπορεί να:

  • Ονειροπολεί συνέχεια.
  • Ξεχνάει ή χάνει τα πράγματά του.
  • Είναι ανήσυχο.
  • Έχει πολλά νεύρα.
  • Μιλάει πολύ.
  • Είναι πολύ απρόσεκτο ή δεν έχει την αίσθηση του κινδύνου.
  • Είναι πολύ παρορμητικό.
  • Είναι πολύ ανυπόμονο.
  • Μην μπορεί να περιμένει τη σειρά του.
  • Δυσκολεύεται να συμμετέχει σε μία ομάδα.

Τα συμπτώματα για το αν ένα άτομο έχει ΔΕΠΥ είναι τα εξής:

Διάσπαση προσοχής:

  • Συχνά αποτυγχάνει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις λεπτομέρειες ή κάνει λάθη απροσεξίας στις σχολικές εργασίες ή σε άλλες δραστηριότητες.
  • Συχνά δυσκολεύεται να κρατήσει την προσοχή του σε δραστηριότητες ή την ώρα του παιχνιδιού.
  • Συχνά δεν φαίνεται να ακούει όταν του μιλάνε απευθείας.
  • Συχνά δεν ακολουθεί τις οδηγίες και αποτυγχάνει να ολοκληρώσει τις σχολικές εργασίες, τις μικροδουλειές ή τα καθήκοντα στο χώρο εργασίας (π.χ. αποπροσανατολίζεται ή χάνει τη συγκέντρωση του).
  • Συχνά δυσκολεύεται να οργανώσει εργασίες και δραστηριότητες.
  • Συχνά αποφεύγει, αντιπαθεί ή διστάζει να κάνει εργασίες που απαιτούν σκέψη για μεγάλο χρονικό διάστημα (όπως εργασίες στο σχολείο ή στο σπίτι).
  • Συχνά χάνει πράγματα απαραίτητα για εργασίες και δραστηριότητες (π.χ. σχολικά υλικά, μολύβια, βιβλία, εργαλεία, πορτοφόλια, κλειδιά, χαρτιά, γυαλιά).
  • Συχνά αποσπάται εύκολα η προσοχή του.
  • Συχνά ξεχνάει τις καθημερινές εργασίες του σχολείου.

Υπερκινητικότητα και Παρορμητικότητα:

  • Συχνά νευριάζει ή χτυπά τα χέρια ή τα πόδια ή στριφογυρίζει στην καρέκλα.
  • Συχνά αφήνει τη θέση του και σηκώνεται συνέχεια σε καταστάσεις όπου αναμένεται να παραμείνει καθισμένο.
  • Συχνά τρέχει ή σκαρφαλώνει σε ακατάλληλες περιστάσεις (οι έφηβοι ή οι ενήλικες μπορεί να περιορίζονται στο να αισθάνονται ανήσυχοι).
  • Συχνά δεν μπορεί να παίξει ή να συμμετάσχει σε ψυχαγωγικές δραστηριότητες ήσυχα.
  • Κάνει τα πάντα «εν κινήσει»
  • Μιλάει υπερβολικά.
  • Συχνά δίνει μια απάντηση πριν καν ολοκληρωθεί η ερώτηση που του κάναμε.
  • Συχνά δυσκολεύεται να περιμένει τη σειρά του.
  • Συχνά διακόπτει ή παρεμβαίνει (π.χ. μπαίνει απότομα σε συνομιλίες ή παιχνίδια).

Το βιβλίο με τίτλο «Ο Μελένιος ο μικρός σίφουνας» από τις Εκδόσεις Αναζητήσεις αποτελεί τον απόλυτο οδηγό για ένα παδί ή τους γονείς του ώστε να κατανοήσουν τη συμπεριφορά και το σκεπτικό ενός παιδιού με ΔΕΠΥ.