Ο Ρίτσαρντ Χάμιλτον (1922-2011) ήταν ζωγράφος και καλλιτέχνης κολάζ και υπήρξε από τους πιο επιδραστικούς Βρετανούς καλλιτέχνες του 20ου αιώνα. Ευρύτερα γνωστός ως εκπρόσωπος του κινήματος της pop art.
Γεννήθηκε στο Λονδίνο και σπούδασε στην Royal Academy of Arts του Λονδίνου, όπου τον απέβαλαν επειδή αψήφησε τις οδηγίες δασκάλου του. Στη συνέχεια σπούδασε στην σχολή καλών τεχνών, Slade του Λονδίνου και το 1952 ίδρυσε μαζί με άλλους καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες και κριτικούς, την Ανεξάρτητη Ομάδα (Independent group). Συναντιόνταν στο Ινστιτούτο Σύγχρονης Τέχνης (ICA) στη βρετανική πρωτεύουσα και είχαν ως απώτερο σκοπό τον εκμοντερνισμό των τεχνών και τη διάδωση τους στο ευρύ κοινό.
Ένα από τα αρχικά του και πιο γνωστά έργα του είναι το εμβληματικό ‘Just What Is It That Makes Today’s Homes So Different, So Appealing?‘ του 1956 για την έκθεση «This is Tommorrow» στη Whitechappel Gallery όπου εισήγαγε πρώτος τη pop art αισθητική στο προσκήνιο χρησιμοποιώντας όλα αυτά που λίγο μετά θα γινόντουσαν τα σήματα κατατεθέν της (η τηλεόραση, το comic strip ως ζωγραφικός πίνακας, τα car logo, οι φουτουριστικές αναφορές).
Καλλιτεχνικά μπορεί να έγινε γνωστός από την ανάμειξη του με την ποπ αρτ αλλά παρ’ όλα αυτά θεωρούσε τον εαυτό του έναν παραδοσιακό ζωγράφο. Τον ενδιέφερε καλλιτεχνικά η ανάμειξη των εικαστικών πρακτικών της παλιάς σχολής με όλη την μοντέρνα εικονογραφική θεματολογία που παρήγαγε το σύγχρονο οπτικοακουστικό σύννεφο. Δουλεύε ως τυπογράφος, δημιουργός κολάζ, γραφίστας, digital image manipulator, προγραμματιστής λογισμικού, φωτογράφος ή οτιδήποτε άλλο εξυπηρετούσε το κάθε πρότζεκτ του, εξερευνώντας και μπλέκοντας τα όρια μεταξύ χαμηλού και υψηλού όσο καθορισμένα και φθαρμένα να ήταν από τη προηγούμενη “κανονική” τους χρήση.
Στο Ινστιτούτο Σύγχρονης Τέχνης του Λονδίνου ήταν υπεύθυνος για το σχεδιασμό και την εγκατάσταση μιας σειράς εκθέσεων, συμπεριλαμβανόμενης μιας για τον James Joyce με ονομασία «Wonder and the Horror of Human Head», όπου μέσω αυτής γνώρισε τον Victor Pasmore, ο όποιος του προσέφερε τη πρώτη του θέση διδασκαλίας στο τμήμα καλών τεχνών του Πανεπιστημίου Durham, Newcastle. Ακολούθησαν περαιτέρω διδακτικές εργασίες, με πιο σημαντική Royal College of Art από το 1957 μέχρι το 1961, όπου προώθησε τους εικαστικούς David Hockney και Peter Blake.
Η πολιτική δεν έλειψε από τα έργα του. Οι συγκρούσεις με τον IRA (Irish Republican Army) στα 80ς, ο πόλεμος του Κόλπου το 1991, η συμμετοχή του Μπλερ στο πλευρό του Μπους στην επιδρομή το Ιράκ πριν λίγα χρόνια τον ενέπνευσαν να φτιάξει μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά έργα του.
Και παρόλο που η δημοσιότητα του και η απήχηση του στο ευρύ κοινό δεν έφτασε τα επίπεδα του Andy Warhol ο χαρακτηρισμός πατέρας της ποπ -αρτ ανήκει σε αυτόν, εφόσον έδωσε πρώτος τον ορισμό της ποπ αρτ σε ένα γράμμα προς τους αρχιτέκτονες Peter και Alison Smithson το 1957.
Την δεκαετία του 1980, θέλοντας να αγκαλιάσει ορισμένους τύπους τεχνολογίας στην τέχνη του, ο Χάμιλτον άρχισε να δημιουργεί έργα δημιουργημένα από υπολογιστή. Έκανε μια μακρά καριέρα ως τυποποιός.
Το 1991 ο Χάμιλτον παντρεύτηκε την επίσης Βρετανή καλλιτέχνη Rita Donagh, γνωστή για τους ρεαλιστικούς της πίνακες.
Αναδρομικές εκθέσεις του έργου του Χάμιλτον έχουν πραγματοποιηθεί στην The Hanover Gallery το 1964, στην γκαλερί Tate, το 1970 και το 1992 και στο εξωτερικό. Ήταν εκπρόσωπος της Βρετανίας στην Μπιενάλε της Βενετίας το 1993. Η Μπιενάλε Βενετίας (ιταλ. Biennale di Venezia) αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες εκθέσεις σύγχρονης τέχνης.
Το 2011 πέθανε σε ηλικία 83 ετών, στη Νέα Υόρκη από φυσικά αίτια. Η Tate Gallery, στο Λονδίνο διαθέτει μια ολοκληρωμένη συλλογή έργων του Ρίτσαρντ Χάμιλτον από όλη την καριέρα του.
Πιο κάτω ακολουθούν έργα του καλλιτέχνη:
